γραπτόλιθοι

Αποικίες απολιθωμένων οργανισμών που έζησαν αποκλειστικά στις θάλασσες του παλαιοζωικού αιώνα και ανήκουν στο φύλο των στοματοχορδωτών, συγγενείς με τα σημερινά πετροβράγχια. Η αποικία (ραβδόσωμα) ενός γ. αρχίζει από έναν μικρό, κωνικό θάλαμο –το ξιφίδιο– και σχηματίζεται από πολυάριθμα άτομα (ζωίδια). Κάθε άτομο είναι τοποθετημένο σε έναν θάλαμο (υδροθήκη). Από το ξιφίδιο ξεκινά ένας μακρουλός σωλήνας, το ραβδίδιο (ή σωλήνας του Νέμα) και πάνω σε αυτόν αναπτύσσονται οι υδροθήκες (με μήκος από 1 έως 4 χιλιοστά) που βρίσκονται είτε λοξά είτε οριζόντια ως προς τον άξονα του ραβδοσώματος, σε μία ή δύο σειρές. Οι γ. βρίσκονται γενικά στα σχιστολιθικά στρώματα των αργιλοσχιστολίθων και λιγότερο συχνά στα ασβεστολιθικά πετρώματα. Εξαιτίας της ταχύτητας εξέλιξης των ειδών και της μεγάλης γεωγραφικής τους εξάπλωσης, οι γ. έχουν σημασία για τη γεωλογία και την παλαιοντολογία, όπως όλα τα καθοδηγητικά απολιθώματα. Στην Ελλάδα δεν έχουν βρεθεί γ.